Music & Movie History

 

ANATOMY OF A MURDER(1959)

Πόσοι λόγοι να υπάρχουν άραγε, για να δει κανείς αυτή την ταινία και ποιοι;

Μήπως τα 7 βραβεία Όσκαρ;

Ή τα πάνω από 40 βραβεία που απέσπασε, σε κριτικές επιτροπές και φεστιβάλ, παγκοσμίως;

Οι συγκλονιστικές ερμηνείες των πρωταγωνιστών;

Η αριστουργηματική σκηνοθεσία του Otto Preminger;

Το γεγονός ότι το φιλμ αυτό συγκαταλέγεται ανάμεσα στα 50 καλύτερα του σινεμά, όλων των εποχών;

Πιστεύω ότι ξέχωρα από όλα αυτά, ο κάθε ένας από εμάς θα βρει το δικό του κίνητρο, ώστε να δώσει αξία σε όσα συμβαίνουν σε αυτά τα 160 ασπρόμαυρα λεπτά. Η παρουσία της ταινίας στις κλασσικές, στις οποίες αναφερόμαστε εδώ και 2 χρόνια, είναι απαραίτητη νομίζω και πιο κάτω θα δούμε το γιατί.

Η αληθοφάνεια όλων όσων διαδραματίζονται, είναι αλήθεια ότι ξαφνιάζει, αφού φαίνονται πολύ κοντά στην πραγματικότητα, κι όχι για μια αντανάκλαση της μυθοπλασίας, στον καθρέφτη της ζωής, όπως στο σύνολο τους είναι αυτού του είδους οι ταινίες, με τις όποιες υπερβολές μεταφέρουν στον θεατή. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι πρόκειται για μια τροποποιημένη(όσων αφορά τα ονόματα και τις ημερομηνίες), πραγματική, καθημερινή ιστορία, έτσι όπως την αποτύπωσε στο χαρτί ο δικαστής John D. Voelker, που το 1952 ήταν αυτός ο οποίος κλήθηκε για να αναλάβει την θέση του εισαγγελέα, στο ανώτερο δικαστήριο του Michigan. Έγραψε την ιστορία αυτής της πολύκροτης δίκης και φυσικά έγινε με συνοπτικές διαδικασίες ένα από τα μεγαλύτερα best seller της χρονιάς. Υπέγραψε δε το πόνημα του αυτό(για ευνόητους λόγους), με το ψευδώνυμο Robert Traver. Η κινηματογραφική μεταφορά αυτής της υπόθεσης, πέρασε από τον σεναριογράφο Wendell Mayes, κι από εκεί κι έπειτα, ήρθε στα χέρια του σπουδαίου σκηνοθέτη Otto Preminger. Η ταινία χρηματοδοτήθηκε από την Columbia Pictures, που κατάλαβε αμέσως με τι διαμάντι έχει να κάνει και κάλυψε το υψηλό budget. Η διάρκεια ήταν μεγάλη για τα δεδομένα της εποχής, όμως δεν κόπηκε ούτε ένα της λεπτό και έκανε μια απόλυτα επιτυχημένη πρεμιέρα, την 1η Ιουλίου του 1959.

Η ταινία αφηγείται την ιστορία ενός φόνου, που συνέβη σε μια μικρή επαρχιώτικη πόλη, στο Iron Town, στην επαρχία της Upper Peninsula, στο Michigan. Ο ζηλιάρης σύζυγος και παρασημοφορημένος για ανδρεία στρατιωτικός, σκοτώνει τον βιαστή της γυναίκας του. Οι προεκτάσεις είναι πολλές και είναι αυτές που την εμποδίζουν να φαίνεται σαν μια απλή υπόθεση. Υπάρχει πλούσιο παρασκήνιο και ακόμη πιο πλούσιο υποκριτικό ταλέντο. Στο απόγειο μιας μεγάλης καριέρας, ο James Stewart μας φύλαξε την καλύτερη του στιγμή για ένα φιλμ του 1959. Ο ηθοποιός που αγαπήθηκε όσο κανείς στην Αμερική και έγινε μεγάλος αστέρας χάρη στην συνεργασία του με δύο σημαντικούς δημιουργούς(Frank Capra & Alfred Hitchcock), είναι αυτός που υποδύεται τον πρώην εισαγγελέα και νυν δικηγόρο, ο οποίος αναλαμβάνει την υπεράσπιση του κατηγορούμενου. Έχει πολλές ιδιαιτερότητες σαν χαρακτήρας. Δείχνει να έχει κάπως αποτραβηχτεί από την επιστήμη του, για χάρη της ηρεμίας και του ψαρέματος, που τον έχει κερδίσει. Διατηρεί βέβαια το γραφείο, το οποίο όμως επιπλέει σε στοίβες τζαζ δίσκων, αραδιασμένους επάνω στο παλιό πιάνο και περιμένει τον δικηγόρο να επιστρέψει από τις λίμνες και τα ποτάμια, για να παίξει τις αγαπημένες του νότες! Ο Stewart λατρεύει την τζαζ λοιπόν και μάλιστα σε μια σκηνή του φιλμ, παίζουν μαζί με τον θρύλο αυτής της μουσικής, τον Duke Ellington, που έγραψε και την εκπληκτική μουσική της ταινίας! Νομίζω ότι αυτή η εμφάνιση του Ellington είναι ντοκουμέντο! Όσο για την μουσική του υπόκρουση, καλύτερα να την κρίνετε δοκιμάζοντας να δείτε το φιλμ χωρίς ήχο! Απλά δεν θα αποδώσει στο ελάχιστο τη δύναμη της.

Ο Ben Gazzara, στο ξεκίνημα της δικής του καριέρας, είναι ο θιγμένος σύζυγος, που δολοφονεί τον βιαστή της γυναίκας του. Πάρα πολύ καλός και αυτός. Το βλέμμα του είναι αυτό ακριβώς που περιμένει ο θεατής, σε μια τέτοια περίπτωση. Η Lee Remick είναι η μοιραία γυναικεία φιγούρα. Όμορφη, νέα, προκλητική, βλέπει τον σύζυγο της να απορροφάται στην υπηρεσία του και νοιώθει να την αγνοεί. Εξαιρετική η ερμηνεία της. Υπάρχουν σκηνές στις οποίες δείχνει γιατί καθιερώθηκε σε χρόνο ρεκόρ, στην βιομηχανία του θεάματος και δεν έχει να κάνει με το παρουσιαστικό της. Ο Arthur O’Connell, είναι ο αλκοολικός βοηθός του συνηγόρου και είναι στιγμές που κλέβει την παράσταση! Τέλος, ο Orson Bean ηγείται της πολιτείας, στην προσπάθεια της να κερδίσει την καταδίκη του κατηγορούμενου. Κι εδώ έρχεται να προστεθεί η κορυφαία μορφή του καστ, που πραγματικά είναι καταπληκτικός! Ο George C. Scott στον πρώτο του μεγάλο ρόλο, είναι από μόνος του ένας λόγος για να δει κανείς την ταινία! Θα σας αφήσει άφωνους! Υποδύεται τον βοηθό εισαγγελέα, που έρχεται από την μεγαλούπολη για να βοηθήσει στην καταδίκη του αξιωματικού. Προσέξετε τα πλάνα, κοντινά ή όχι, τις στιγμές που αγορεύει ή επιχειρεί να κερδίσει τις εντυπώσεις και την ετυμηγορία των ενόρκων. Πειθαρχία και αυτοκυριαρχία, ορθολογισμός και πιστή εφαρμογή της νομοθεσίας, άριστοι χειρισμοί και επιχειρηματολογία. Δεν έχει περάσει καλύτερος δημόσιος κατήγορος, από κινηματογραφικό δικαστήριο! Σκηνή από τις κορυφαίες στην ιστορία του σινεμά, όταν ρωτάει την Remick αν φοράει πάντα εσώρουχο!

Λίγο έως πολύ, καταλάβατε φαντάζομαι το κλίμα του φιλμ. Ας δούμε και ορισμένους από τους υπόλοιπους συντελεστές. Ο Sam Leavitt είναι στην διεύθυνση φωτογραφίας και να πούμε εδώ, ότι τον βοηθάει το γεγονός του ασπρόμαυρου(γυρίστηκε ηθελημένα έτσι από τον Preminger), για να βρει όμορφες γωνίες και σκιές. Πολύ ωραίο το πλάνο με φόντο τον γερανό, τη στιγμή του …μεσημεριανού των Stewart και O`Connell.  Ο Louis R. Loeffler έκανε το μοντάζ και τα στούντιο της Carlyle Productions προσέφεραν τους χώρους για τα γυρίσματα. Ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων που απαιτήθηκαν για την ταινία, το έδωσε ο ίδιος ο σκηνοθέτης. Για τον ρόλο του δικαστή, η παραγωγή απευθύνθηκε αρχικά στους Spencer Tracy και Burl Ives, πριν καταλήξει στον Joseph Welch, ο οποίος παρεμπιπτόντως, είναι πολύ καλός στο ρόλο του. Συνδυάζει γλαφυρότητα και πολιτισμό στην ερμηνεία του, μαζί με δυναμισμό και χιούμορ. Νομίζω ότι επιδρά καταλυτικά στις 2 ώρες που διαρκεί η δίκη, τραβώντας πολλές φορές τα βλέμματα των θεατών και αποφορτίζοντας το κλίμα. Οι διάλογοι κινήθηκαν μακριά από τον κώδικα του Hays, ο οποίος μέχρι το 1960 τουλάχιστον, στοίχειωνε τις Χολιγουντιανές παραγωγές. Ήταν ένας νόμος που λογόκρινε ορισμένες φράσεις και δεν τις άφηνε να βγουν στη μεγάλη οθόνη. Το “Anatomy of a murder”, ήταν μαζί με τα Some Like It Hot (1959 του Billy Wilder) και Psycho (1960 του Alfred Hitchcock), που αμφισβήτησαν ευθέως αυτό τον κανόνα και τον προσπέρασαν για χάρη της ίδιας της κινηματογραφικής τέχνης, που δεν επιδέχεται «φράκτες» γύρω της, όπως κάθε τέχνη. Να αναφερθούμε και στην πανέμορφη αφίσα, που φιλοτέχνησε ο Saul Bass. Είναι πολύ μπροστά από τα χρόνια της και πλέον κλασσική.

Σκηνές που ξεχωρίζουν, είναι αυτή του Stewart που την στιγμή της εξέτασης μαρτύρων από την πολιτική αγωγή, χαλαρώνει φτιάχνοντας δόλωμα για βατράχους! Και φυσικά, το κλασσικό …άπλωμα της Remick στον καναπέ του δικηγόρου, που έγινε πόστερ! Καρατερίστες μεγάλων δυνατοτήτων, οι Eve Arden(βοηθός και γραμματέας του Stewart, με ένα εκφραστικότατο πρόσωπο!), και Murray Hamilton(το κλειδί εν μέρει της υπόθεσης, ο μπάρμαν την βραδιά του φόνου, που είναι και αυτόπτης μάρτυρας). Προσέξτε και την φάτσα του ψυχίατρου του στρατού, ο οποίος είναι φτυστός ο Tarantino!

Πηγή:Cineoasis.wordpress