«Ο σταθμός» των Μάνου Λοΐζου - Λευτέρη Παπαδόπουλου (1968)
(VIDEO) Ένας δίσκος «σταθμός» στην ελληνική δισκογραφία, που εγκαινίασε το νέο σήμα μιας ιστορικής εταιρείας.;Hταν ο πρώτος μεγάλος δίσκος του Λοΐζου και, ταυτόχρονα, ο δίσκος με τον οποίον εγκαινιάστηκε το σήμα MINOS. Όπως μάλιστα πληροφορούμαστε από το σημείωμα που υπάρχει στο δίσκο: «για τη στερεοφωνική εγγραφή του χρειάσθηκαν 214 ολόκληρες ώρες δουλειάς».
Ο «Σταθμός» κυκλοφόρησε τον Δεκέμβρη του 1968 κι, όπως αναφέρεται στο σημείωμα του δίσκου: «τούτο το τεράστιο σε αξία μουσικό έργο αποδίδεται από τον καθιερωμένο πια Γιάννη Καλατζή, τη μοναδική Λίτσα Διαμάντη, τον κλασικό στο είδος του Δημήτρη Ευσταθίου και το καινούριο ταλέντο: το Γιώργο Νταλάρα».Αυτός ήταν ο πρώτος από τους τρεις ολοκληρωμένους δίσκους του Μάνου Λοΐζου και του Λευτέρη Παπαδόπουλου. Ακολούθησαν οι «Θαλασσογραφίες» το 1970 και το «Να’χαμε τι να’χαμε» το 1972, αλλά και αρκετά «σκόρπια» τραγούδια. Μέχρι το 1968 Λοΐζος και Παπαδόπουλος είχαν παρουσιάσει στη δισκογραφία τρία μόνο τραγούδια. Η αρχή έγινε με το «Αυτό το αγόρι» με την Αλέκα Μαβίλη το 1966 και ακολούθησαν το «Πώς τον αγαπώ» με την Ζωή Φυτούση και την Λίτσα Διαμάντη και το «Σαββατόβραδο» με την Ζωή Φυτούση και τον Μάριο Κώστογλου το 1967.
Πέντε από τα τραγούδια του «Σταθμού» κυκλοφόρησαν παράλληλα και σε δίσκους 45 στροφών. Το «Δελφίνι δελφινάκι» με «Το παλιό ρολόι» (MINOS 5025), το «Η δουλειά κάνει τους άντρες» με το «Κάθε που βραδιάζει» – που δεν συμπεριλήφθηκε στο «Σταθμό» - με τον Δημήτρη Ευσταθίου και τον Μάνο Παπαδάκη (MINOS 5030) και το «Πίσω απ’ την πόρτα» μαζί με το «Το μελαχρινάκι» (MINOS 5054).
Το «Μελαχρινάκι» γράφτηκε πάνω στη μελωδία ενός παλιότερου τραγουδιού των ίδιων δημιουργών από τη θεατρική παράσταση της Άλκηστης Γάσπαρη «Ρέστια, το νησί των σφουγγαράδων», ενώ το «Δελφίνι δελφινάκι», εκτός από τα juke-box της εποχής, ακούστηκε το 1970 από τον Γιάννη Καλατζή και στην ταινία του Οδυσσέα Κωστελέτου «Ο Σταύρος είναι πονηρός», με τον Σταύρο Παράβα και την Ελένη Προκοπίου.
Το «Δελφίνι δελφινάκι» αποδείχθηκε και το «όχημα» που «τράβηξε» τον υπόλοιπο δίσκο προς την επιτυχία (με το πέρασμα του χρόνου ακούστηκαν και τα υπόλοιπα) και γνώρισε εκείνη την εποχή αρκετές επανεκτελέσεις σε άλλες εταιρείες, από τραγουδιστές μικρότερης «εμβέλειας», όπως ο Σταύρος Μιχαλόπουλος, ο Λουκάς Δέλιος, ο Χρήστος Πατρωνίδης, ο Π.Τσίχλης, ο σπουδαίος κιθαρίστας και ερμηνευτής Μάριος Κώστογλου με το σεγόντο της Σόφης Ζαννίνου, αλλά και η Μελίνα Μερκούρη, που κατά τη διάρκεια της αυτοεξορίας της στο εξωτερικό, τραγούδησε το «Δελφινάκι» με γαλλικά λόγια και με τίτλο «Μelina Melinaki». Ιδιαίτερο ντοκουμέντο, για το πως γράφτηκε και δημιουργήθηκε αυτός ο δίσκος, αποτελεί κι η αφήγηση του Μάκη Μάτσα: «Η δημιουργία του ΣΤΑΘΜΟΥ είναι μια χρονοβόρος διαδικασία. Ο Μάνος γράφει δύσκολα γιατί κάθε τι που κάνει το “κεντάει”, όσο περισσότερο γίνεται. Γι’ αυτό στο studio αργεί. Του άρεσε κάθε τι να το ηχογραφεί σε τρεις και τέσσερις εκδοχές, να τ’ ακούει, να το επαναλαμβάνει, να συμβουλεύεται τους συνεργάτες του. Ο Μάνος, σε αντίθεση με άλλους συνθέτες, επιζητάει τη συνεργασία και του αρέσει πολύ να ανοίγεται. Ο δίσκος έγινε στην κυριολεξία πόντο – πόντο … στο ΣΤΑΘΜΟ σε όλες τις ηχογραφήσεις του είμαι δίπλα του μαζί με το Λευτέρη, από τη στιγμή που γράφει το πρώτο σκαρίφημα μουσικής, μέχρι τη στιγμή που ο δίσκος πάει για χάραξη … ακόμα και για τη φωτογραφία του εξωφύλλου του ΣΤΑΘΜΟΥ χρειάστηκε να κάνουμε 3 – 4 φωτογραφήσεις μ’ αυτό το τζάμι στο οποίο τρέχει το νερό, για να έχουμε το αποτέλεσμα που ήθελε. Ήταν τόσο λεπτολόγος! ».
Όπως βέβαια, εξίσου ντοκουμέντο αποτελούν κι οι στιγμές των δύο δημιουργών, όπως τις καταγράφει ο Λευτέρης Παπαδόπουλος: «Άνοιξη θα ‘ταν, όταν αποφασίσαμε να κάνουμε τον πρώτο μεγάλο δίσκο μας. Ο Μπούτσικος παραχώρησε στο Μάνο ένα σπίτι με αυλή, στο Βοτανικό, ο Μάτσας του νοίκιασε ένα πιάνο, ο Γλέζος του κατέβασε ένα μαγνητόφωνο. Κι η δουλειά, που, πια, δεν ήταν δουλειά, αλλά μεράκι, ξεκίνησε. Έφευγα το πρωί απ’ το Χολαργό και τον συναντούσα στο σπιτάκι του Βοτανικού, αξύριστο και με μια χιλιάρα κρασί δίπλα του. Μου έλεγε ένα καλαμπούρι, με κερνούσε κρασί κι ύστερα καθόταν στο πιάνο.
(VIDEO) Ένας δίσκος «σταθμός» στην ελληνική δισκογραφία, που εγκαινίασε το νέο σήμα μιας ιστορικής εταιρείας.;Hταν ο πρώτος μεγάλος δίσκος του Λοΐζου και, ταυτόχρονα, ο δίσκος με τον οποίον εγκαινιάστηκε το σήμα MINOS. Όπως μάλιστα πληροφορούμαστε από το σημείωμα που υπάρχει στο δίσκο: «για τη στερεοφωνική εγγραφή του χρειάσθηκαν 214 ολόκληρες ώρες δουλειάς».
Ο «Σταθμός» κυκλοφόρησε τον Δεκέμβρη του 1968 κι, όπως αναφέρεται στο σημείωμα του δίσκου: «τούτο το τεράστιο σε αξία μουσικό έργο αποδίδεται από τον καθιερωμένο πια Γιάννη Καλατζή, τη μοναδική Λίτσα Διαμάντη, τον κλασικό στο είδος του Δημήτρη Ευσταθίου και το καινούριο ταλέντο: το Γιώργο Νταλάρα».Αυτός ήταν ο πρώτος από τους τρεις ολοκληρωμένους δίσκους του Μάνου Λοΐζου και του Λευτέρη Παπαδόπουλου. Ακολούθησαν οι «Θαλασσογραφίες» το 1970 και το «Να’χαμε τι να’χαμε» το 1972, αλλά και αρκετά «σκόρπια» τραγούδια. Μέχρι το 1968 Λοΐζος και Παπαδόπουλος είχαν παρουσιάσει στη δισκογραφία τρία μόνο τραγούδια. Η αρχή έγινε με το «Αυτό το αγόρι» με την Αλέκα Μαβίλη το 1966 και ακολούθησαν το «Πώς τον αγαπώ» με την Ζωή Φυτούση και την Λίτσα Διαμάντη και το «Σαββατόβραδο» με την Ζωή Φυτούση και τον Μάριο Κώστογλου το 1967.
Πέντε από τα τραγούδια του «Σταθμού» κυκλοφόρησαν παράλληλα και σε δίσκους 45 στροφών. Το «Δελφίνι δελφινάκι» με «Το παλιό ρολόι» (MINOS 5025), το «Η δουλειά κάνει τους άντρες» με το «Κάθε που βραδιάζει» – που δεν συμπεριλήφθηκε στο «Σταθμό» - με τον Δημήτρη Ευσταθίου και τον Μάνο Παπαδάκη (MINOS 5030) και το «Πίσω απ’ την πόρτα» μαζί με το «Το μελαχρινάκι» (MINOS 5054).
Το «Μελαχρινάκι» γράφτηκε πάνω στη μελωδία ενός παλιότερου τραγουδιού των ίδιων δημιουργών από τη θεατρική παράσταση της Άλκηστης Γάσπαρη «Ρέστια, το νησί των σφουγγαράδων», ενώ το «Δελφίνι δελφινάκι», εκτός από τα juke-box της εποχής, ακούστηκε το 1970 από τον Γιάννη Καλατζή και στην ταινία του Οδυσσέα Κωστελέτου «Ο Σταύρος είναι πονηρός», με τον Σταύρο Παράβα και την Ελένη Προκοπίου.
Το «Δελφίνι δελφινάκι» αποδείχθηκε και το «όχημα» που «τράβηξε» τον υπόλοιπο δίσκο προς την επιτυχία (με το πέρασμα του χρόνου ακούστηκαν και τα υπόλοιπα) και γνώρισε εκείνη την εποχή αρκετές επανεκτελέσεις σε άλλες εταιρείες, από τραγουδιστές μικρότερης «εμβέλειας», όπως ο Σταύρος Μιχαλόπουλος, ο Λουκάς Δέλιος, ο Χρήστος Πατρωνίδης, ο Π.Τσίχλης, ο σπουδαίος κιθαρίστας και ερμηνευτής Μάριος Κώστογλου με το σεγόντο της Σόφης Ζαννίνου, αλλά και η Μελίνα Μερκούρη, που κατά τη διάρκεια της αυτοεξορίας της στο εξωτερικό, τραγούδησε το «Δελφινάκι» με γαλλικά λόγια και με τίτλο «Μelina Melinaki». Ιδιαίτερο ντοκουμέντο, για το πως γράφτηκε και δημιουργήθηκε αυτός ο δίσκος, αποτελεί κι η αφήγηση του Μάκη Μάτσα: «Η δημιουργία του ΣΤΑΘΜΟΥ είναι μια χρονοβόρος διαδικασία. Ο Μάνος γράφει δύσκολα γιατί κάθε τι που κάνει το “κεντάει”, όσο περισσότερο γίνεται. Γι’ αυτό στο studio αργεί. Του άρεσε κάθε τι να το ηχογραφεί σε τρεις και τέσσερις εκδοχές, να τ’ ακούει, να το επαναλαμβάνει, να συμβουλεύεται τους συνεργάτες του. Ο Μάνος, σε αντίθεση με άλλους συνθέτες, επιζητάει τη συνεργασία και του αρέσει πολύ να ανοίγεται. Ο δίσκος έγινε στην κυριολεξία πόντο – πόντο … στο ΣΤΑΘΜΟ σε όλες τις ηχογραφήσεις του είμαι δίπλα του μαζί με το Λευτέρη, από τη στιγμή που γράφει το πρώτο σκαρίφημα μουσικής, μέχρι τη στιγμή που ο δίσκος πάει για χάραξη … ακόμα και για τη φωτογραφία του εξωφύλλου του ΣΤΑΘΜΟΥ χρειάστηκε να κάνουμε 3 – 4 φωτογραφήσεις μ’ αυτό το τζάμι στο οποίο τρέχει το νερό, για να έχουμε το αποτέλεσμα που ήθελε. Ήταν τόσο λεπτολόγος! ».
Όπως βέβαια, εξίσου ντοκουμέντο αποτελούν κι οι στιγμές των δύο δημιουργών, όπως τις καταγράφει ο Λευτέρης Παπαδόπουλος: «Άνοιξη θα ‘ταν, όταν αποφασίσαμε να κάνουμε τον πρώτο μεγάλο δίσκο μας. Ο Μπούτσικος παραχώρησε στο Μάνο ένα σπίτι με αυλή, στο Βοτανικό, ο Μάτσας του νοίκιασε ένα πιάνο, ο Γλέζος του κατέβασε ένα μαγνητόφωνο. Κι η δουλειά, που, πια, δεν ήταν δουλειά, αλλά μεράκι, ξεκίνησε. Έφευγα το πρωί απ’ το Χολαργό και τον συναντούσα στο σπιτάκι του Βοτανικού, αξύριστο και με μια χιλιάρα κρασί δίπλα του. Μου έλεγε ένα καλαμπούρι, με κερνούσε κρασί κι ύστερα καθόταν στο πιάνο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου