Music & Movie History

Στον Τζέιμς Κάγκνεϊ λέω ν’ αναφερθώ σήμερα, έναν εν πολλοίς ξεχασμένο Χολιγουντιανό ηθοποιό, από τους πιο δημοφιλείς – ειδικότερα τις δεκαετίες του ’40 και του ’50, τότε που το σινεμά ήταν από τις πιο προσιτές ψυχαγωγίες του κοσμάκη. (Η άλλη ήταν το ραδιόφωνο, με τους δύο ραδιοσταθμούς: του κρατικού ΕΙΡ και της ΥΕΝΕΔ των Ενόπλων Δυνάμεων – κατάλοιπο του Εμφυλίου.)Ο Κάγκνεϊ ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στους θεατές των περί την Ομόνοια περιθωριακών κινηματογράφων, από τους οποίους δεν υπάρχει κανένας σήμερα: «Αθηναϊκόν» (πίσω από το δημαρχείο), «Νέα Ελλάς» (στην αρχή της οδού Αθηνάς), «Αλάσκα» και «Ρόζικλερ» (στην αρχή της Πατησίων).Στην πρώτη του επαγγελματική συμμετοχή σε θεατρική παράσταση, ο Κάγκνεϊ εμφανίστηκε ντυμένος γυναικεία, αποτελώντας μέλος της χορωδίας της επιθεώρησης του 1919 Every Sailor. Ήταν μόλις 20 χρονών. Συνέχισε μια επιτυχημένη πορεία στο χώρο της επιθεώρησης ως χορευτής και κωμικός και το 1925 έλαβε τον πρώτο του πρωταγωνιστικό ρόλο. Ακολούθησαν επιτυχημένοι ρόλοι στο θέατρο και οι διθυραμβικές κριτικές που έλαβε το 1929 για την ερμηνεία του στο θεατρικό έργο Penny Arcade τον οδήγησαν σε συμβόλαιο 3 εβδομάδων με την εταιρία Warner, έναντι 500 δολαρίων την εβδομάδα προκειμένου να επαναλάβει το ρόλο που ερμήνευσε στο θέατρο. Στη συνέχεια η διάρκεια του συμβολαίου του αυξήθηκε στα 7 χρόνια.Μικρός το δέμας, αλλά ζόρικος και αποτελεσματικός σε ρόλους σκληροτράχηλων αντρών – ειδικότερα με τα κουμπούρια και τις γροθιές του. Γεννήθηκε το 1899, την ίδια χρονιά με τον δημοφιλέστερο Χάμφρι Μπόγκαρτ – ίσως και επειδή ο δεύτερος «έφυγε» το 1957 στα 58 του (λόγω τσιγάρου), ενώ ο Κάγκνεϊ ακολούθησε 29 χρόνια αργότερα (14 Μαρτίου 1986, πριν από 30 χρόνια – εξ ου και η ιδιαίτερη σήμερα μνεία) στα 87 του.Με κορυφαία διάκριση το Οσκαρ α’ ανδρικού ρόλου στην ταινία του Μάικλ Κέρτιζ «Ο ουρανός της δόξας». Με τον Μπόγκαρτ είχαν συμπρωταγωνιστήσει στην γκανγκστερική «Κολασμένες ψυχές», όπως γκανγκστερικές ήταν «Ο εχθρός του λαού», «Ο μεγάλος αμαρτωλός» και «Διά πυρός και σιδήρου». Επαιξε όμως και σε κωμωδίες: «Η νύφη ήρθε», «Ο πειρασμός», «Αγάπα με ή άφησέ με», «Μίστερ Ρόμπερτς», «Ενα… Δύο… Τρία…».Η έβδομη ταινία του Κάγκνεϊ, το γκανγκστερικό δράμα Ο εχθρός της κοινωνίας (Public Enemy, 1931), όπου υποδύθηκε τον γκάνγκστερ Τομ Πάουερς (ένα ρόλο που είχε αρχικά ανατεθεί στον συμπρωταγωνιστή του Έντουαρντ Γουντς, τον έκανε μεγάλο αστέρα κι η ταινία έγινε μια από τις σημαντικότερες ταινίες της εποχής. Αξιομνημόνευτη ήταν η σκηνή στην οποία ο ηθοποιός έτριψε ένα κομμάτι γκρέιπφρουτ στο πρόσωπο της Αν Ντβόρακ που υποδυόταν τη φιλενάδα του. Το 1935 όντας απογοητευμένος από τους ρόλους που του έδιναν στη Warner, μήνυσε την εταιρία για αθέτηση συμβολαίου και κέρδισε την υπόθεση. Αυτή η διαμάχη αποτέλεσε την αρχή μιας σειράς συγκρούσεων μεταξύ του ηθοποιού και του Τζακ Γουόρνερ, ο οποίος τον αποκαλούσε Επαγγελματία Αποστάτη. Η νίκη του Κάγκνεϊ στα δικαστήρια αποτέλεσε και την πρώτη ηθοποιού που ερχόταν αντιμέτωπος με το σύστημα των στούντιο. ;Hταν παντρεμένος με τη χορεύτρια Φράνσις Βέρνον, με την οποία συνέζησε επί 64 χρόνια, ώς τον θάνατό του – ρεκόρ για χολιγουντιανό ζευγάρι.Ο ηθοποιός πέθανε το 1986 από καρδιακή προσβολή.Ο Κάγκνεϊ πέρα από το Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου που έλαβε το 1942, βραβεύτηκε και με βραβείο προσφοράς στην 7η τέχνη από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου το 1974